Tại hầu hết các bệnh viện phụ sản, hộ lý và y tá sẽ là người tắm cho trẻ lần đầu tiên sau khi sinh. Tuy nhiên, khi về đến nhà, mẹ sẽ bắt đầu học cách tắm cho bé.

Tuy nhiên, việc tắm cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn không hề dễ dàng đối với các bà mẹ, đặc biệt với những mẹ sinh con lần đầu và chưa có kinh nghiệm. Qua bài viết dưới đây, Chăm sóc mẹ bé sẽ mách mẹ những mẹo tắm cho bé chưa rụng rốn đơn giản và đúng cách.

Khi nào có thể bắt đầu tắm cho trẻ sơ sinh?

Sau khi sinh con ở bệnh viện, các hộ lý và y tá sẽ chỉ lau sạch nước ối và máu còn dính trên người bé. Khi mới sinh, thân nhiệt của bé vẫn chưa ổn định nên việc tắm sẽ cần đợi đến ngày hôm sau.

Tuy nhiên, nhiều bác sĩ nhi khoa quốc tế khuyên các bà mẹ nên đợi khi trẻ sơ sinh được vài ngày tuổi rồi hãy bắt đầu tắm cho con, vì da trẻ sau khi sinh sẽ được bao phủ bởi một lớp sáp mỏng giúp bảo vệ trẻ khỏi sự tấn công từ vi khuẩn bên ngoài. Mẹ có thể lưu ý với hộ lý khi tắm để lại một chút lớp sáp này cho con.

Sau khi đưa trẻ về nhà, mẹ có thể vệ sinh cho bé bằng cách lau các bộ phận như đầu, thân và bộ phận sinh dục bằng khăn mềm, thấm nước ấm.

Cách tắm cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn tại nhà

Mẹ chỉ nên tắm cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn bằng cách lau sạch người cho trẻ ở những tuần đầu tiên, và duy trì cho đến khi trẻ rụng rốn. Điều này sẽ đặc biệt an toàn đối với những bé trai sau khi được cắt bao quy đầu, vì nó giúp vết thương mau lành hơn.

Chuẩn bị tắm cho trẻ sơ sinh

• 2 chậu nước ấm: Dùng phần da bên trong cánh tay để đảm bảo nước không quá nóng cũng không quá lạnh, khoảng từ 37 – 38 ℃ là vừa rồi mẹ nhé!
• Ghế tắm hoặc lưới tắm: Với những mẹ lần đầu tắm cho bé, sử dụng lưới và ghế tắm sẽ giúp mẹ an tâm thêm phần nào về sự an toàn của con.
• Sữa tắm dành riêng cho em bé: Ưu tiên sữa tắm có thành phần acid lactic và lactoserum. Đồng thời mẹ nên hạn chế các loại sữa tắm có mùi hương nhân tạo.
• 2 khăn lau: khăn lớn vừa đủ bao bọc bé và có chất liệu mềm mại để tránh gây trầy xước da bé. Đây là tiêu chí quan trọng khi chọn khăn cho bé.
• Khăn nhỏ, mềm.
• Quần áo sạch, mũ, tã lót, vớ tay, tất chân.

Các bước tắm cho trẻ sơ sinh

Bước 1: Chọn không gian tắm ấm áp cho bé

Nên tắm cho bé ở không gian ấm áp (nhiệt độ khoảng 23.8 ℃). Cởi bỏ quần áo, tã lót và quấn bé trong khăn lớn. Mẹ tắm cho bé ở nơi nào thì mở khăn ra ở nơi ấy.

Bước 2: Vệ sinh mắt, mặt, mũi, miệng và tai cho bé

Dùng khăn nhúng nước ấm lau mắt, mặt, mũi, miệng và tai cho bé. Mẹ lưu ý chỉ dùng nước ấm và không thêm sữa tắm nhằm tránh sữa tắm vào mắt hoặc miệng bé.

Bước 3: Gội đầu cho trẻ sơ sinh

Thoa 1 giọt sữa tắm cho trẻ sơ sinh lên da đầu bé và massage nhẹ nhàng. Khi massage chỉ dùng phần thịt của ngón tay hoặc lòng bàn tay, không để móng tay tiếp xúc với da bé để tránh gây tổn thương. Trong lúc massage mẹ cũng lưu ý không để xà phòng lan quá nửa trán để tránh dính vào mắt bé.

Sau đó nhúng khăn vào nước và lau đầu cho bé nhẹ nhàng để làm sạch phần xà phòng.

Bước 4: Làm sạch cơ thể

Cho một vài giọt sữa tắm vào thau nước ấm, dùng khăn sữa thấm nước pha sữa tắm và lau toàn thân bé. Chú ý làm sạch những nếp gấp như cổ, nách, cổ tay, háng, đầu gối, cổ chân.

• Đối với bé trai sau khi cắt bao quy đầu: ba mẹ cần giữ khu vực này được khô, tránh để nước vào. Ba mẹ cần đặc biệt lưu ý chăm sóc bộ phận sinh dục của bé đúng cách theo bác sĩ chỉ dẫn của bác sĩ, cũng như giữ cho khu vực này được khô ráo đến khi lành hẳn (khoảng 1 tuần).
• Đối với trẻ sơ sinh chưa rụng rốn: phụ huynh hạn chế làm ướt phần rốn của con trong lúc tắm. Phần rốn nên được chăm sóc cẩn thận sau khi tắm.

Sau đó, nhúng khăn sữa vào chậu nước ấm thứ 2 và làm sạch người bé một lần nữa.

Bước 5: Lau khô người cho trẻ sơ sinh

Dùng khăn tắm lau khô người và bao bọc cơ thể bé lại bằng khăn choàng tắm.

Bước 6: Mặc tã lót và quần áo cho bé

Ba mẹ đặt bé lên mặt phẳng ấm áp và mặc tã bỉm, quần áo cho bé nhẹ nhàng. Đeo bao tay và vớ chân cho bé nếu thấy cần thiết.

• Sau khi tắm cho bé, dùng tăm bông hút khô phần nước bám vào rốn bé.
• Sử dụng tăm bông sạch để bôi dung dịch sát khuẩn vào rốn bé (theo chỉ dẫn của bác sĩ).
• Kiểm tra kỹ và chắc chắn rằng phần rốn khô ráo hoàn toàn trước khi mặc quần áo che phủ rốn. Lưu ý, khi mặc tã cho bé, để phần tã nằm dưới rốn của bé để tã không bít kín rốn gây bí.

Lưu ý khi vệ sinh rốn cho trẻ mới sinh

• Việc tắm cho bé không làm ảnh hưởng đến tốc độ rụng của rốn cũng như tốc độ lành da của vết rụng.
• Nếu thấy rốn bé có bất kỳ biểu hiện nào như rốn có dịch ướt, rốn có mùi hôi, chảy máu hay mủ, cần đưa bé đến bệnh viện để kiểm tra ngay .
• Không được bôi kem dưỡng, thuốc dân gian hay bất cứ thứ gì lên rốn của bé.

Câu hỏi thường gặp về việc tắm cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn

Thời điểm nào thích hợp để tắm cho trẻ sơ sinh?

Thời điểm phù hợp để tắm trẻ sơ sinh là khi nhiệt độ trong ngày ấm áp, tốt nhất là vào buổi sáng từ 10 đến 11 giờ hoặc chiều từ 15  16 giờ. Bố mẹ cũng lưu ý rằng mỗi lần tắm không nên tắm cho trẻ sơ sinh quá 5 phút.

Nên dùng sữa tắm gì để tắm cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn?

Mẹ nên dùng sữa tắm dành riêng cho em bé. Mẹ cần lưu ý tránh dùng sữa tắm hay xà phòng thông thường để tắm cho con, vì thành phần của những loại sữa tắm này không lành tính với trẻ, chất tẩy rửa thường rất mạnh, sẽ khiến da bé bị khô.

Làm cách nào để vệ sinh da đầu và tóc của trẻ sơ sinh chưa rụng rốn?

Mẹ nên làm sạch da đầu và tóc của bé 2 lần/tuần. Để làm sạch da đầu và tóc trẻ sơ sinh, mẹ hãy lấy một ít sữa tắm em bé vào tay và mát xa lên tóc và da đầu con. Sau đó, tiếp tục làm sạch da đầu con bằng khăn thấm nước ấm.

Nhiệt độ nước tắm thích hợp là bao nhiêu?

Nước dùng để tắm trẻ sơ sinh chưa rụng rốn luôn phải là nước ấm, mẹ hãy luôn kiểm tra nước trước khi tắm cho con, nước không được quá nóng hay quá lạnh. Nhiệt độ nước tắm lý tưởng khoảng từ 37 ℃ đến 38 ℃.

Một tuần nên tắm cho trẻ sơ sinh chưa rụng rốn mấy lần?

Vào năm đầu tiên, nếu mẹ thường xuyên vệ sinh vùng mặc tã cho bé thì chỉ cần tắm cho con khoảng 3 lần/tuần. Mẹ cũng có thể tắm cho con mỗi ngày, nhưng tắm quá thường xuyên có thể dẫn đến hiện tượng khô da, đặc biệt khi mẹ dùng sữa tắm để tắm cho con.

Với những hướng dẫn chi tiết trên đây, Chăm sóc mẹ bé hy vọng mẹ đã biết cách tắm cho trẻ mới lọt lòng chưa rụng rốn. Chúc các mẹ thành công.