Bác sĩ Võ Nhật Linh và Đỗ Tân Khoa, đại diện Bệnh viện Y học cổ truyền TP.HCM, cho biết việc dùng muối và thảo dược nóng chườm lên các vị trí bị đau là phương pháp đã được sử dụng từ lâu. Muối là một loại dược liệu quý, bởi vì nó chứa nhiều khoáng chất như canxi, magiê, phốt pho, i-ốt, natri và kali. Với vị mặn và tính kháng viêm, sát trùng cao, muối có tác dụng rất tốt đối với các bệnh về xương khớp và khi được làm nóng, muối còn giúp kích thích ra mồ hôi.
Muối hột rang nóng
Muối hột rang nóng được sử dụng chủ yếu để trị phong thấp, nhờ vào sức nóng của muối mà giúp giảm các cơn đau nhanh chóng. Phương pháp này đặc biệt hữu ích cho những người bị đau nhức xương khớp do lạnh, do sang chấn, hay bệnh khớp mãn tính và cả những người bị căng cứng cơ.
Ngoài ra, việc kết hợp muối chườm nóng với các thảo dược như lá lốt, ngải cứu, tía tô, hương nhu… còn giúp tăng cường tác dụng thông kinh lạc, chống viêm và giảm đau nhờ nhiều tinh dầu có trong các loại thảo dược này.
Lá lốt
Lá lốt chứa nhiều tinh dầu và alkaloid, là thành phần chính có tác dụng kháng khuẩn và chống viêm theo phương pháp tây y. Theo đông y, lá lốt có vị cay, mùi thơm, tính ấm và có tác dụng giảm phong thấp, giảm đau và giảm triệu chứng nôn ói.
Ngải cứu
Thành phần chính của ngải cứu là tinh dầu và flavonoid, tinh dầu có tính kháng khuẩn, kích thích tác nhân gây hưng phấn và giảm đau. Theo đông y, ngải cứu có vị đắng, mùi thơm, tính ấm có tác dụng điều hòa khí huyết, trừ hàn thấp, an thai, giảm đau và có tác dụng sát trùng.
Hương nhu
Hương nhu bao gồm tinh dầu có tác dụng kháng khuẩn, chống viêm, giảm đau và hạ sốt… Theo y học cổ truyền, hương nhu có vị cay, mùi thơm và tính ấm, giúp tạo mồ hôi (phát hãn), thanh nhiệt, trừ thấp và giảm đau,…
Các thành phần thảo dược khác như lá sả, lá bưởi, bạc hà, tía tô… có thể được sử dụng tùy theo vùng miền. Liều dùng trung bình là 20 – 30 gram lá tươi mỗi loại. Trong trường hợp không có lò vi sóng, muối hột có thể được rang nóng và trộn với các thành phần thảo dược để tạo thành túi vải, sau đó chườm vô vùng đau.
Các bước để chườm bằng muối hột và thảo dược
- Cho muối hột vào tô.
- Cắt nhỏ lá lốt, ngải cứu, hương nhu và đặt chúng lên bề mặt muối hột, sau đó đậy lại bằng dĩa
- Đặt tô muối hột và thảo dược đã đậy lại bằng đĩa vào lò vi sóng, chọn chế độ ở mức trung bình – cao, thời gian 4 – 5 phút.
- Lấy tô muối hột ra và bỏ đĩa đậy, sau đó đặt tô trên tấm vải lót 80x80cm và buộc chặt lại.
- Đặt một tấm vải lót 30x30cm ở vị trí cần chườm, chẳng hạn như cổ, vai, l
Phương pháp chườm bằng túi thảo dược đã được kiểm chứng và sử dụng thành công tại Bệnh viện Y học cổ truyền TP.HCM để điều trị nhiều loại bệnh như sau:
- Nhóm bệnh đau cấp: đau bụng do lạnh, cảm cúm, đau cổ gáy, đau lưng cấp, và đau do viêm gân cơ.
- Nhóm bệnh mãn tính: đau khớp, cứng khớp do viêm thoái hóa khớp, đau lưng và đau cổ gáy mạn tính, hội chứng dạ dày – tá tràng, viêm đại tràng mạn tính, đau bụng kinh, kinh nguyệt không đều, bế kinh, và hội chứng suy nhược mạn.
- Một số trường hợp đặc biệt có thể sử dụng, như phụ nữ cho sau khi sinh để trị lạnh tay chân, đau tê các khớp và giúp thon gọn bụng, hoặc hỗ trợ điều trị giảm cân và giảm béo bụng.
Phương pháp chườm này không được áp dụng cho các trường hợp sau:
- Người đang bị sốt, có dấu hiệu mất nước, hoặc các khớp bị viêm nóng đỏ.
- Người bị bệnh quá suy nhược hoặc đang mắc các bệnh nặng như suy tim, suy gan, suy thận, đái tháo đường có biến chứng viêm thần kinh, vv.
- Người bệnh có khiếm khuyết về cảm giác hoặc nhận thức như mất cảm giác do viêm thần kinh ngoại biên.
Trước khi sử dụng phương pháp chườm bằng túi muối thảo dược đối với các trường hợp bệnh lý khác, cần tham khảo ý kiến của bác sĩ.
