Bạn đã biết hàm lượng dinh dưỡng trong sữa mẹ và cách bảo quản sữa để đảm bảo cung cấp nguồn sữa dồi dào cho con yêu chưa? Sữa mẹ được xem là nguồn dinh dưỡng tuyệt vời và không giới hạn cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, nhưng nếu mẹ không có đủ sữa để cho bé, việc sử dụng sữa công thức là không thể tránh khỏi. Vì vậy, rất quan trọng khi mẹ cần được trang bị kiến thức về hàm lượng dinh dưỡng và giá trị dinh dưỡng của cả sữa mẹ và sữa công thức để có thể an tâm nuôi bé lớn khôn. Các khuyến cáo luôn nhấn mạnh rằng sữa mẹ là tốt nhất cho sự phát triển của trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, và sữa mẹ có chứa một số lượng đáng kể các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ, chẳng hạn như đạm, chất béo, lactose, vitamin và khoáng chất. Hãy cùng Chăm sóc Mẹ bé tìm hiểu nhé.
So sánh hàm lượng dinh dưỡng trong sữa mẹ và sữa công thức cho sự phát triển của bé yêu
Mang thai và sinh con là giai đoạn quan trọng trong cuộc đời của mỗi người phụ nữ. Việc cho bé bú sữa mẹ hoặc sữa công thức luôn là mối quan tâm hàng đầu của các mẹ bầu trước và sau khi sinh. Tất nhiên, như một người mẹ, bạn mong muốn bé yêu của mình được nuôi dưỡng bằng sữa mẹ, vì đây được coi là sự tinh túy và tốt nhất cho sức khỏe của bé. Tuy nhiên, vì nhiều lý do như sức khỏe của mẹ, hoặc do tình huống khách quan, việc sử dụng sữa công thức là không thể tránh khỏi trong quá trình nuôi con.
Dù bé được cho bú sữa mẹ hay sữa công thức, đều có những giá trị dinh dưỡng khác nhau. Sữa mẹ có chứa các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ như đạm, chất béo, lactose, vitamin và khoáng chất. Sữa mẹ cũng cung cấp các yếu tố miễn dịch và kháng khuẩn giúp bảo vệ trẻ khỏi bệnh tật. Ngoài ra, việc cho bé bú sữa mẹ còn giúp tăng cường tình cảm giữa mẹ và con.
Sữa công thức, mặc dù không thể thay thế hoàn toàn sữa mẹ, nhưng chúng được thiết kế để cung cấp các chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của trẻ. Sữa công thức được sản xuất trong các dạng khác nhau để đáp ứng nhu cầu dinh dưỡng của từng giai đoạn tuổi của trẻ. Sữa công thức cũng có thể cung cấp các chất dinh dưỡng như protein, carbohydrate, lipid, vitamin và khoáng chất. Ngoài ra, sữa công thức có thể được sử dụng trong trường hợp mẹ không sản xuất đủ sữa hoặc có những vấn đề về sức khỏe không cho phép cho bé bú sữa mẹ.
Chất béo
Sữa mẹ là nguồn dinh dưỡng giàu omega-3, đặc biệt là DHA và AA, giúp phát triển trí não của bé. Ngoài ra, cholesterol trong sữa mẹ được hấp thụ tốt bởi cơ thể bé, và sữa mẹ còn chứa enzyme lipase giúp tiêu hóa chất béo.
Trong khi đó, một số loại sữa công thức có chứa DHA, nhưng không thể cung cấp đầy đủ như sữa mẹ. Sữa công thức không chứa cholesterol và không có enzyme lipase, do đó, tiêu hóa và hấp thụ chất béo trong sữa công thức có thể khó hơn so với sữa mẹ.
Chất béo là một thành phần quan trọng trong sữa mẹ, giúp tăng cường phát triển trí não và cơ thể bé đến mức tối đa.
Chất đạm
Sữa mẹ chứa đạm whey dễ tiêu hóa, giúp bé hấp thụ hoàn toàn. Ngoài ra, sữa mẹ còn chứa kháng thể lactoferrin tốt cho đường ruột, cùng với kháng sinh tự nhiên lysozyme. Sữa mẹ cũng chứa các chất giúp bé cảm thấy thoải mái, dễ chịu và dễ ngủ.
Trong khi đó, bé có thể khó hấp thụ hoàn toàn các thành phần của sữa công thức, và ít chứa lactoferrin. Sữa công thức cũng thiếu lysozyme và các thành phần protein cần thiết để giúp phát triển trí não và cơ thể của bé. Tuy nhiên, sữa công thức có chứa nhiều yếu tố giúp tăng trưởng của bé.
Chất đạm trong sữa cũng rất quan trọng để giúp bé cứng cáp và tăng cường thể chất. Các thành phần protein trong sữa mẹ và sữa công thức đều giúp phát triển trí não và cơ thể của bé.
Carbohydrates
Sữa mẹ chứa nhiều lactose và oligosaccharides giúp duy trì sự khỏe mạnh của đường ruột của bé.
Một số loại sữa công thức có chứa lactose, nhưng không thể cung cấp đầy đủ như sữa mẹ, và thiếu hụt oligosaccharides.
Các carbohydrate trong sữa, bao gồm lactose và oligosaccharides, đều là chất dinh dưỡng quan trọng cho sự phát triển não bộ của bé trong những năm đầu đời.
Bạch cầu
Sữa mẹ chứa hàng triệu tế bào bạch cầu và các chất miễn dịch quan trọng giúp bảo vệ sức khỏe của bé.
Trong khi đó, sữa công thức không có tế bào bạch cầu sống và ít chứa các chất miễn dịch cần thiết cho cơ thể bé.
Tuy nhiên, cơ thể mẹ đã sản xuất kháng thể mầm bệnh và có thể chuyển giao các kháng thể này qua sữa mẹ cho bé, giúp bảo vệ sức khỏe của bé trong những tháng đầu đời.
Vitamin và khoáng chất
Sữa mẹ chứa các khoáng chất như sắt, kẽm, canxi… giúp cho bé dễ dàng hấp thu và sử dụng. Ngoài ra, sữa mẹ còn chứa nhiều selen – một chất chống oxy hóa quan trọng hơn trong sữa công thức.
Trong khi đó, bé có thể khó hấp thu các vi chất trong sữa công thức do sự chuyển hóa chất dinh dưỡng không dễ dàng.
Hàm lượng vitamin và khoáng chất trong sữa mẹ và sữa công thức đều quan trọng cho sự phát triển toàn diện của cơ thể bé.
Enzim và hormone
Sữa mẹ chứa nhiều enzyme tiêu hóa và các hormone tăng trưởng quan trọng, giúp hỗ trợ cho đường ruột và tiêu hóa của bé. Những chất này cũng đóng góp vào sự cân bằng sinh hóa tổng thể và sự phát triển của bé.
Trong quá trình sản xuất sữa công thức, các enzyme và hormone này thường bị mất đi hoặc giảm đi, do đó sữa công thức không cung cấp đầy đủ các chất này cho bé. Tuy nhiên, các công ty sản xuất sữa công thức thường cố gắng bổ sung các thành phần này vào sản phẩm của họ.
Cách bảo quản sữa mẹ tốt nhất cho bé
Việc cho bé bú sữa mẹ trực tiếp là phương pháp an toàn, vệ sinh và hiệu quả nhất. Ngoài ra, cho bé bú mẹ còn giúp tiếp xúc da kề da, tạo liên kết tình cảm giữa mẹ và con. Bé được bú mẹ cũng sẽ giảm căng thẳng, ngủ ngon và sâu hơn.
Tuy nhiên, nếu lượng sữa mẹ vượt quá nhu cầu của bé, mẹ có thể lưu trữ sữa mẹ bằng cách sử dụng những phương pháp bảo quản an toàn và khoa học. Một số cách bảo quản sữa mẹ bao gồm:
Sử dụng bình trữ sữa
Bình thủy tinh là chất liệu tốt nhất để trữ sữa mẹ, vì tính an toàn và vệ sinh của thủy tinh được đánh giá cao. Bên cạnh đó, các loại bình nhựa chuyên dụng trữ sữa mẹ hoặc bình sữa cũng được đánh giá cao về chất lượng và an toàn cho bé. Tuy nhiên, khi sử dụng các loại bình nhựa, cần đảm bảo chúng không chứa các chất độc hại như bisphenol A (BPA) và phthalates, vì chúng có thể gây hại cho sức khỏe của bé. Ngoài ra, bất kể sử dụng bình thủy tinh hay bình nhựa, mẹ cần đảm bảo vệ sinh sạch sẽ và bảo quản đúng cách để đảm bảo sữa mẹ luôn tươi mới và an toàn cho bé.
Sử dụng túi đựng sữa
Khi lưu trữ sữa mẹ trong túi, nên chọn các loại túi chuyên dụng, được làm từ nhựa đảm bảo an toàn cho thực phẩm. Nên chọn các túi trữ sữa từ các thương hiệu uy tín để tránh các tình trạng túi bị nứt, rách khi đông lạnh, dẫn đến việc sữa bị nhiễm khuẩn. Cần lưu ý rằng một số chất dẻo trong các túi kém chất lượng có thể phá hủy các chất dinh dưỡng trong sữa mẹ. Vì vậy, mẹ cần kiểm tra kỹ các thông tin trên bao bì của túi trữ sữa để đảm bảo chất lượng và an toàn cho bé. Ngoài ra, cũng cần đảm bảo vệ sinh sạch sẽ và bảo quản đúng cách để đảm bảo sữa mẹ luôn tươi mới và an toàn cho bé.
Máy hút sữa
Nếu mẹ có nguồn sữa dồi dào hoặc không có thời gian cho bé bú đúng cữ nhưng vẫn muốn duy trì việc nuôi con bằng sữa mẹ, thì việc sử dụng máy hút sữa để lấy sữa ra và bảo quản cho bé khi cần là điều cần thiết. Máy hút sữa giúp mẹ lấy sữa ra một cách nhanh chóng và tiện lợi, đồng thời còn giúp kích thích sản xuất sữa của mẹ.
Khi sử dụng máy hút sữa, mẹ cần lưu ý vệ sinh sạch sẽ để đảm bảo an toàn cho bé. Sau khi sử dụng, máy hút sữa cần được vệ sinh kỹ càng để đảm bảo không có vi khuẩn gây hại xâm nhập vào sữa mẹ. Ngoài ra, cần lưu ý đến cách bảo quản sữa mẹ sau khi lấy ra bằng máy hút sữa để đảm bảo sữa luôn tươi mới và an toàn cho bé.
Đảm bảo vệ sinh
Để đảm bảo an toàn cho bé, mẹ cần giữ tất cả các dụng cụ bảo quản sữa mẹ luôn sạch sẽ và vệ sinh. Nên sử dụng xà phòng chuyên dụng để rửa các dụng cụ cho bé và hấp tiệt trùng trước khi sử dụng hoặc tái sử dụng lại. Đối với túi trữ sữa mẹ, cần chọn các loại túi đã được tiệt trùng và bảo quản vệ sinh cho chúng trước khi sử dụng. Ngoài ra, mẹ cũng nên đảm bảo sạch sẽ và vệ sinh tay trước khi tiếp xúc với sữa mẹ hoặc các dụng cụ liên quan để tránh vi khuẩn và bảo vệ sức khỏe cho bé.
Lưu ý khi bảo quản sữa mẹ
Để đảm bảo sữa mẹ luôn tươi mới và an toàn cho bé, mẹ cần sắp xếp các phần sữa trữ lạnh cho bé trong tủ lạnh theo thứ tự từ trước đến sau và ghi chú ngày tháng lên bình/túi trữ sữa để biết rõ thời gian hút phần sữa này làm căn cứ sử dụng trước – sau tránh nhầm lẫn.
Ngoài ra, khi sử dụng sữa công thức, mẹ cần đảm bảo vệ sinh cho tất cả các dụng cụ và vật dụng sử dụng để chuẩn bị sữa cho bé, bao gồm bình, bát đũa, muỗng và nắp đậy. Mẹ cần rửa sạch các dụng cụ này trước khi sử dụng và hấp tiệt trùng để đảm bảo an toàn cho bé.
Khi bảo quản sữa công thức, mẹ cần chọn nơi khô ráo, thoáng mát và tránh ánh nắng trực tiếp. Mẹ cũng nên đóng kín bình sữa sau khi sử dụng để tránh vi khuẩn và bảo quản tốt hơn. Nếu cần mang theo sữa khi đi ra ngoài, mẹ nên sử dụng các bình và túi chuyên dụng để đảm bảo an toàn và vệ sinh cho sữa mẹ.
Chỉ bảo quản những phần sữa nguyên mẹ hút ra mà bé chưa sử dụng
Sữa mẹ sau khi bé đã sử dụng không nên cất và bảo quản trong tủ lạnh, bởi vì sữa mẹ đã tiếp xúc với miệng và nước bọt của bé, nếu để lâu sữa có thể bị nhiễm khuẩn và không còn tốt cho bé sử dụng được nữa.
Mẹ cũng nên tránh hòa lẫn sữa mẹ mới vắt với những phần sữa mẹ (lỏng) đã được trữ trong tủ lạnh, bởi vì sự pha trộn này có thể làm giảm chất lượng dinh dưỡng của sữa. Nếu cần phải kết hợp các phần sữa mẹ để đủ lượng cho bé, mẹ nên pha sữa có cùng thời gian và nhiệt độ để đảm bảo sự đồng nhất và tốt nhất cho bé.
Thời gian, nhiệt độ an toàn bảo quản sữa mẹ và sữa công thức
Sữa mẹ vắt ra nên được bảo quản ở nhiệt độ từ 2°C đến 4°C trong ngăn mát tủ lạnh và có thể giữ được từ 3 đến 5 ngày. Nếu cần trữ đông, sữa mẹ nên được đặt ngay vào tủ đông và tránh để bên ngoài hơn 48 giờ sau khi vắt.
Thời gian bảo quản sữa công thức sau khi pha là 2 giờ. Sau khi cho bé dùng sữa công thức, cần sử dụng trong vòng 2 giờ và không nên để thức ăn dư thừa cho bé ăn sau. Thức ăn dư thừa có thể nhiễm khuẩn và không còn đảm bảo giá trị dinh dưỡng.
Cách sử dụng lại sữa mẹ an toàn, đủ chất sau khi rã đông
Sữa mẹ nên được lưu trữ ở nhiệt độ ấm (10-20°C) để tránh mất chất dinh dưỡng. Khi bảo quản sữa mẹ, mẹ nên làm ấm sữa trước khi cho bé uống, nhưng không nên đun sôi hoặc sử dụng lò vi sóng. Việc rã đông sữa nên được thực hiện bằng cách hấp hoặc để sữa trong bình đựng trong một bát nước ấm khoảng 40°C. Mẹ nên nhẹ nhàng lắc chai sữa trước khi cho bé uống để hỗn hợp sữa và váng được pha trộn đều nhau, nhưng không nên lắc quá mạnh để tránh phân hủy các chất dinh dưỡng. Khi cho bé uống sữa, nên kiểm tra nhiệt độ trước đó để đảm bảo sữa ấm nhưng không quá nóng. Nếu bé không hết sữa sau khi rã đông, thì sữa đó phải bị loại bỏ và không được sử dụng lại.
Mẹo nhỏ trong cách bảo quản sữa mẹ
Cần lưu ý lượng sữa vắt phải đáp ứng nhu cầu của bé để tránh lãng phí, khi hâm lại sữa nếu bé không uống hết thì phải bỏ đi. Nếu trẻ dưới 6 tháng tuổi, nên vắt với lượng sữa vừa đủ cho lần bú của bé, thường khoảng từ 120-150 ml. Nếu bé lớn hơn, lượng sữa vắt sẽ phụ thuộc vào nhu cầu ăn uống của bé trong mỗi lần bú.
Nuôi con bằng sữa mẹ là một hành trình đầy thử thách nhưng mang lại niềm hạnh phúc đặc biệt cho các bà mẹ. Hy vọng rằng tất cả các bé sẽ được nhận được nguồn dinh dưỡng quý giá từ sữa mẹ mà không gặp quá nhiều khó khăn. Để đảm bảo sự phát triển toàn diện của con yêu, hãy tiếp tục cho bé bú sữa mẹ và tìm hiểu cách bổ sung dinh dưỡng dồi dào thông qua các trang web của Chăm sóc Mẹ bé.
