Sau khi sinh, không ít bà mẹ phải đối mặt với các cơn đau nhức, mỏi mệt toàn thân. Nguyên nhân dẫn đến những cơn nhức mỏi này là gì và cách khắc phục tình trạng này ra sao? 

Nguyên nhân gây đau nhức, mệt mỏi

Tiền sử đau nhức xương khớp

Không thể tránh khỏi tình trạng bị đau nhức hay bị tê mỏi sau khi sinh nếu trước đó các mẹ có tiền sử mắc các bệnh về xương khớp. Vì vậy, sau khi sinh, tình trạng bệnh có thể gia tăng vì mẹ vừa phải trải qua giai đoạn mang thai và sinh em bé.

Thiếu hụt canxi

Trong thời kỳ mang thai, nhu cầu canxi của người mẹ là rất lớn do thai nhi cần được bổ sung canxi và các chất dinh dưỡng khác để phát triển toàn diện. Nếu mẹ không đáp ứng đủ nhu cầu canxi của thai nhi qua chế độ ăn uống và thuốc bổ thì thai nhi sẽ lấy canxi từ xương của mẹ để bù đắp, dẫn đến tình trạng loãng xương.

Sau khi sinh, nếu mẹ cho con bú thì canxi cũng sẽ theo sữa mẹ nuôi dưỡng em bé. Một lần nữa, cơ thể người mẹ lại bị thất thoát một lượng lớn canxi, khiến tình trạng đau lưng, nhức mỏi toàn thân diễn ra nghiêm trọng hơn.

Sự biến đổi hormone

Khi mang thai, cùng với sự phát triển của thai nhi cũng là lúc các khớp xương trong cơ thể mẹ phải chịu áp lực lớn. Điều này sẽ tiếp diễn ở giai đoạn sau khi sinh, cơ thể mẹ một lần nữa vì chịu áp lực vì hormone estrogen biến đổi và làm cản trở quá trình hoạt động của các khớp xương, gia tăng các triệu chứng đau nhức xương khớp sau khi sinh.

Thiếu máu

Cơ thể phụ nữ sau sinh rất yếu, nhiều người còn bị thiếu máu. Đông y cho rằng đó là một trong những nguyên nhân khiến sức khỏe của chị em bị giảm sút, gây ảnh hưởng lớn đến xương khớp.

Sinh hoạt sai cách

Việc mẹ phải liên tục cúi xuống thay tã, tắm rửa, bế bé, nấu cơm, giặt giũ nhiều, ít được nghỉ ngơi cũng dễ gây mỏi lưng, đau lưng, nhất là khi cơ thể còn chưa hồi phục hoàn toàn. Ngược lại, có trường hợp mẹ nằm quá nhiều, ít vận động dẫn đến việc khí huyết tích tụ ở vùng chậu, không lưu thông dẫn đến tình trạng đau lưng. Đứng, ngồi hoặc nằm trong tư thế lệch suốt một thời gian dài cũng là nguyên nhân dẫn đến đau nhức, mỏi lưng.

Cơ thể bị nhiễm lạnh

Phụ nữ sau sinh rất dễ bị nhiễm lạnh do sức đề kháng giảm sút. Nếu không giữ ấm cơ thể, để gió lạnh lùa vào có thể gây đau lưng, đau nhức xương khớp toàn thân.

Các cơn đau nhức xương khớp có nguy hiểm không?

Đau nhức xương khớp được cho là lẽ tự nhiên nhưng nếu không có phương pháp điều trị tích cực, có thể bị ảnh hưởng nặng hơn đến các khớp xương, gây khó khăn trong quá trình chăm con. Bên cạnh đó, tình trạng mẹ bị đau mỏi sau khi sinh có thể ảnh hưởng đến sức khỏe, gây khó khăn trong sinh hoạt hằng ngày. Nhiều trường hợp mẹ sau khi sinh không thể vận động các khớp xương do bị viêm nhiễm các khớp xương cốt.

Ngoài ra, đau xương khớp sau khi sinh có thể ảnh hưởng đến những lần mang thai tiếp theo của mẹ. Thực tế, có trường hợp chỉ bị đau nhức xương khớp sau sinh trong một thời gian ngắn nhưng cũng có không ít trường hợp mẹ bỉm sữa phải chịu đựng những cơn đau nhức xương khớp trong suốt một thời gian dài sau đó.

Với những hậu quả nguy hiểm của tình trạng đau nhức xương khớp sau sinh, các chuyên gia khuyên chị em phụ nữ nên điều trị càng sớm càng tốt. Các chị em cũng cần chú ý xây dựng cho mình chế độ ăn uống và tập luyện tốt nhất trước và sau khi sinh.

Có nên sử dụng bằng các loại thuốc giảm đau không?

Giải pháp thông thường để giảm những cơn đau nhức thường là các loại thuốc giảm đau nhanh. Tuy nhiên, với mẹ bỉm sữa, thời gian sau khi sinh là lúc các bé lớn lên hoàn toàn nhờ sữa mẹ, do đó việc sử dụng các loại thuốc điều trị bệnh đau mỏi xương khớp sau khi sinh là không nên.

Ngoài ra, các loại thuốc điều trị đau nhức chủ yếu có thành phần giảm đau tức thời, không tốt cho sức khỏe của mẹ. Thậm chí, nếu lạm dụng có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn như mất sữa, chán ăn, đau đầu, mệt mỏi,… Chính vì thế, việc điều trị bệnh là cần thiết, song để đảm bảo an toàn, các mẹ nên tham khảo lời khuyên của bác sĩ chuyên môn.

Các biện pháp giúp giảm nhức mỏi sau sinh

Ăn uống đầy đủ các chất dinh dưỡng

Phụ nữ sau sinh cần được bồi bổ nhiều chất dinh dưỡng do bị thiếu hụt trong quá trình mang thai và dinh dưỡng đã được chuyển hóa vào sữa mẹ. Cần ăn nhiều thực phẩm bổ sung canxi như: cua, tôm, ốc, sữa,…. để bù đắp lượng canxi cần thiết cho cơ thể, giúp cơ thể khỏe mạnh.

Sinh hoạt khoa học

Các mẹ cần cân bằng giữa việc nhà, chăm sóc em bé và nghỉ ngơi sau sinh. Không nên lao động quá sức, ảnh hưởng lớn tới sức khỏe, đặc biệt là xương khớp. Song, việc nằm một chỗ quá nhiều cũng không được khuyến khích đối với phụ nữ sau sinh. Mẹ hãy ngồi dậy và đi lại nhẹ nhàng sẽ giúp khí huyết lưu thông. Ngoài ra, mẹ nên dành thời gian thoa bóp, massage toàn thân để thư giãn gân cốt, giúp máu lưu thông.

Hoạt động thể chất

Các mẹ bỉm sữa nên thường xuyên tập luyện thể dục thể thao mỗi ngày để co giãn các khớp xương và hạn chế đau nhức. Một số bài tập mẹ có thể thực hiện như đi bộ, tập yoga, bơi, đạp xe,…

Các bài thuốc và mẹo vặt giúp giảm đau

Chườm muối rang ngải cứu

Đây là một mẹo giảm đau nhức xương khớp sau khi sinh rất hiệu quả mà các mẹ có thể tham khảo. Đầu tiên, rửa sạch lá ngải cứu, cho vào chảo rang nóng cùng với muối hạt. Sau đó, bọc lại bằng một miếng vải mỏng và chườm lên vùng xương khớp bị đau nhức.

Nước ép hoa quả

Chuẩn bị:

• Táo Mỹ: 1 quả.
• Gừng tươi: 1 nhánh.
• Chanh tươi: ¼ quả.
• Bột nghệ: 1 muỗng cà phê.

Cách thực hiện:

• Bước 1: Cắt táo và gừng thành từng miếng nhỏ, cho vào xay nhuyễn
• Bước 2: Cho bột nghệ, nước cốt chanh vào hỗn hợp trên và sử dụng.

Rượu gừng

Đây là một bài thuốc dân gian giúp giảm đau nhức xương khớp sau khi sinh vô cùng hiệu quả, vì gừng có tính ấm nên giúp tăng lưu thông huyết mạch, giảm đau nhanh chóng.

Chuẩn bị:

• 500g gừng tươi.
• Rượu trắng 45 độ

Cách thực hiện:

• Rửa sạch gừng, giã nhuyễn (không cần gọt vỏ).
• Cho vào bình ngâm với rượu, ngâm ít nhất 3 tháng.
• Thoa bóp rượu gừng lên vùng xương khớp bị đau nhức.

Rau mồng tơi

Mồng tơi có chứa nhiều vitamin A3, B3 và saponin, sắt không những giúp cải thiện thể trạng và nguồn sữa mà còn giúp giảm những cơn đau xương khớp rất tốt.

Chuẩn bị:

• Chân giò.
• Rau mồng tơi.
• Rượu.

Cách thực hiện:

• Cho chân giò vào hầm cho tới khi chín thì thả thêm rau mồng tơi vào.
• Tắt bếp, cho thêm 1 chút rượu vào và ăn luôn khi còn nóng.

Ngâm chân mỗi tối

Phụ nữ bị đau nhức xương khớp sau khi sinh có thể giảm đau nhanh chóng bằng cách ngâm chân với nước muối gừng ấm vào mỗi buổi tối.

Trên đây là những nguyên nhân phổ biến gây đau nhức xương khớp sau sinh và cách giảm đau mỏi hiệu quả ngay tại nhà. Để tránh những nguy hiểm tiềm ẩn có thể xảy ra, phụ nữ sau sinh nên đặc biệt chú ý đến thể trạng của mình để kịp thời xử lý.